Στρατηγική Global Gateway: Με ποιο τρόπο η ΕΕ υποστηρίζει τα έργα ΣΔΙΤ

You are currently viewing Στρατηγική Global Gateway: Με ποιο τρόπο η ΕΕ υποστηρίζει τα έργα ΣΔΙΤ

Το Free Port της Τζαμάικα, αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση ΣΔΙΤ που υποστηρίχθηκε στο πλαίσιο της Στρατηγικής “Global Gateway”

Πώς μπορούν να ωφεληθούν οι υποδομές που υλοποιούνται με ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) στο πλαίσιο της Στρατηγικής “Global Gateway”, είναι ανάμεσα στα θέματα της ημερίδας που διοργανώνει σήμερα η Γενική Γραμματεία Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας του Υπουργείου Εξωτερικών.

Δεδομένου του μεγάλου αριθμού ΣΔΙΤ, τα οποία υλοποιούνται στη χώρα μας και τα οποία κατά κανόνα «πάσχουν» από χρηματοδοτική υποστήριξη με έμφαση στο θέμα των εγγυήσεων, το θέμα ενδιαφέρει ιδιαίτερα όσους ασχολούνται με έργα ΣΔΙΤ.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της δυνατότητας ενός μοντέλου ΣΔΙΤ να ξεκλειδώσει τις επενδύσεις σε έργα υποδομών, στο πλαίσιο του Global Gateway, είναι το έργο Free Port της Τζαμάικα, που αφορά υποδομές ανάπλασης και αποχέτευσης στο λιμάνι της Τζαμάϊκα αξίας 140 εκατομμυρίων ευρώ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) να είχαν σημαντικό βασικό ρόλο στην υλοποίηση του έργου το οποίο ενισχύει τις λειτουργίες του λιμανιού. αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα μακροχρόνιους δημοσιονομικούς περιορισμούς.

eib

Η στήριξη από ΕΕ και ΕΤΕπ

Η μεν Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρείχε τεχνική βοήθεια για μελέτες σκοπιμότητας (feasibility studies), συμβουλές για τους τρόπους ΣΔΙΤ και διευκόλυνε το διάλογο μεταξύ των ενδιαφερομένων. Η τεχνική υποστήριξη, ύψους 2 εκατομμυρίων ευρώ της ΕΕ, συμπληρώθηκε με χρηματοδότηση μέσω της Διαδικασίας Μακροοικονομικών Ανισορροπιών (ΔΜΑ – Macroeconomic Imbalance Procedure/MIP) της Τζαμάικα, από την ΕΕ, τη EUROCLIMA και το Πρόγραμμα Διαχείρισης Υδάτων της ΕΤΕπ.

Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) υποστήριξε τη συνιστώσα της λιμενικής υποδομής, μέσω δανείων με ευνοϊκούς όρους, με τη δυνητική συμμετοχή άλλων ευρωπαϊκών DFI, αξιοποιώντας παράλληλα την εμπειρογνωμοσύνη από εταιρείες της ΕΕ όπως η CMA CGM. Απελευθερώθηκαν έτσι, επενδύσεις 140 εκατομμυρίων ευρώ. Επιπλέον στο πλαίσιο του έργου προωθήθηκαν στο λιμάνι βιώσιμες δραστηριότητες, ευθυγραμμισμένες με τις αξίες της ΕΕ.

Για να αντιμετωπιστεί αυτό, η Ναυτιλιακή Ένωση της Τζαμάικα, που εκπροσωπεί φορείς όπως η CMA CGM και η Kingston Wharves, συνεργάστηκε με την κυβέρνηση της Τζαμάικα για τη δημιουργία μιας ΣΔΙΤ. Αυτή η συμφωνία επέτρεψε σε ιδιωτικούς φορείς να χρηματοδοτήσουν και να εκτελέσουν ένα έργο ανάπλασης αποχέτευσης 140 εκατομμυρίων ευρώ, αντιμετωπίζοντας μακροχρόνιους δημοσιονομικούς περιορισμούς και ενισχύοντας τις λειτουργίες του λιμανιού.

Η ΣΔΙΤ αυτή αφορά έργο ανάπλασης και αποχέτευσης στο λιμάνι της Τζαμάϊκα αξίας 140 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο ενισχύει τις λειτουργίες του λιμανιού. αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα μακροχρόνιους δημοσιονομικούς περιορισμούς. Στο πλαίσιο του έργου, η Ναυτιλιακή Ένωση της Τζαμάικα, που εκπροσωπεί φορείς όπως η CMA CGM και η Kingston Wharves, συνεργάστηκε με την κυβέρνηση της Τζαμάικα για τη δημιουργία μιας ΣΔΙΤ.

Η ΣΔΙΤ διευκολύνθηκε μέσω ενός Οχήματος Ειδικού Σκοπού (Special Purpose Vehicle – SPV) που δημιουργήθηκε από τον Ναυτιλιακό Σύνδεσμο, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να συνάπτουν δάνεια και να συνδιαχειρίζονται την αναβάθμιση των υποδομών με την κυβέρνηση.

Άραγε, οι ελληνικοί δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς των ΣΔΙΤ με τη συσωρευμένη πλέον εμπειρία από τον θεσμό ΣΔΙΤ, θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν αντίστοιχα την Παγκόσμια Πύλη;

Οι πυλώνες της Στρατηγικής “Global Gateway”

Τι είναι όμως η Στρατηγική “Global Gateway”; Η Παγκόσμια Πύλη αποτελεί μια ευρωπαϊκή αναπτυξιακή πρωτοβουλία που αποσκοπεί να συνενώσει τις προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ με τα χρηματοδοτικά και αναπτυξιακά της εργαλεία, σε μια κοινή στρατηγική και ένα συνολικό επενδυτικό πακέτο.

Στοχεύει στη μόχλευση επενδύσεων, συνολικού ύψους έως 300 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027, κινητοποιώντας τόσο τους αναπτυξιακούς μηχανισμούς της ΕΕ, όσο και τον ιδιωτικό τομέα, για την ανάπτυξη των παγκόσμιων υποδομών. Στόχος είναι ο περιορισμός του παγκόσμιου επενδυτικού χάσματος στις υποδομές, το οποίο υπολογίζεται να ανέλθει στα 13 τρισ. ευρώ έως το 2040.

Οι πέντε βασικοί πυλώνες της Στρατηγικής “Global Gateway” είναι:

  1. η ψηφιακή μετάβαση,
  2. το κλίμα και η ενέργεια,
  3. οι μεταφορές,
  4. η υγεία,
  5. καθώς και η εκπαίδευση και η έρευνα.

Εστιάζει στις γεωγραφικές περιοχές της Αφρικής, των Δυτικών Βαλκανίων και χωρών Γειτονίας της ΕΕ, της Ασίας και Ειρηνικού, καθώς και της Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής.

Ελληνικά έργα στον κατάλογο της “Global Gateway”

Ο ιδιωτικός τομέας αποτελεί βασικό ενδιαφερόμενο μέρος για την εφαρμογή της Στρατηγικής “Global Gateway”, όπως και τα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη της ΕΕ, οι χώρες-εταίροι και τα ιδρύματα αναπτυξιακής χρηματοδότησης.

Η ένταξη ενός έργου στον κατάλογο της “Global Gateway” διασφαλίζει σημαντικά πλεονεκτήματα που επηρεάζουν τη βιωσιμότητά του και ήδη στον κατάλογο αυτό έχουν συμπεριληφθεί τα παρακάτω έργα ελληνικού ενδιαφέροντος: Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου (GREGY interconnector), το «Ολοκληρωμένο Έργο Βωξίτη και Αλουμινίου στη Γκάνα» και «Επένδυση στον Τομέα της Υγείας στην Αίγυπτο».

Διευκρινίζεται ότι η ένταξη ενός έργου στον κατάλογο δεν διασφαλίζει απαραίτητα χρηματοδότηση με τη μορφή χορήγησης (grant). Υπάρχουν όμως άλλα πλεονεκτήματα όπως π.χ. μειωμένο επιτόκιο δανεισμού, συμπερίληψη του έργου υπό την «ομπρέλα» της Ευρωπαϊκής επένδυσης και ενδεχόμενη χρηματοδότηση συναφών έργων υποδομής που επηρεάζουν τη βιωσιμότητα του συγκεκριμένου προγράμματος.

Ο φορέας “Team Greece”

Η Στρατηγική “Global Gateway” υλοποιείται στο πλαίσιο της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» (“Team Europe”). Προκειμένου η Ελλάδα να εμπλακεί πιο ενεργά στην όλη διαδικασία, δημιουργείται ο φορέας “Team Greece”, στον οποίο συμμετέχουν τα συναρμόδια, ανά τομέα προτεραιότητας, Υπουργεία.

Βασικός στόχος της προσπάθειας είναι η έγκαιρη ενημέρωση των ελληνικών επιχειρήσεων (ιδίως των μικρομεσαίων) και των δημοσίων φορέων για τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στο πλαίσιο της Στρατηγικής “Global Gateway”, δημιουργώντας ένα συνεργατικό σχήμα Υπουργείου Εξωτερικών και άλλων Υπουργείων (Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Υγείας, Υποδομών και Μεταφορών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, καθώς και Ψηφιακής Διακυβέρνησης) – Επιχειρή

Την σημερινή εκδήλωση, για το “Global Gateway προλογίζουν ο Δημήτρης Σκάλκος, Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας και ο Γιάννης Τσακίρης, Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων – ΕΤΕπ, ενώ συμμετέχει μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων από τους τομείς των υποδομών της ενέργειας και του περιβάλλοντος.

Άντα Σεϊμανίδη

Η κ. Σεϊμανίδη είναι αρθρογράφος, συνιδρυτής της επιχειρηματικής Πρωτοβουλίας Α-Energy και συγγραφέας τριών βιβλίων αναπτυξιακού περιεχομένου. Μέσα στο 2022, θα εκδοθεί και το επόμενο με θέμα «Έργα ανάπτυξης και Πανδημία: Μια υπόθεση για την κοινωνία»