Για πρώτη φορά σε ιδιώτη μέσω ΣΔΙΤ η λειτουργία συστήματος Μετρό – Σύμβουλος η EY Eλλάδος
Με πλήρη ασφάλεια στα πρότυπα των μετρό Κοπεγχάγης και Μιλάνο θα λειτουργήσει το Μετρό Θεσσαλονίκης που βρίσκεται στην τελική ευθεία για την παράδοσή του στις 30 Νοεμβρίου. Καταλυτικό ρόλο στον τομέα της ασφάλειας έχει η γαλλο-ιταλική TheMA S.A η οποία έχει αναλάβει με σύμβαση ΣΔΙΤ την λειτουργία και συντήρηση του έργου και είναι η πρώτη φορά που η λειτουργία συστήματος μετρό στη χώρα μας ανατίθεται σε ιδιώτη. Το συγκεκριμένο έργο, αποτελεί ένα νέο μοντέλο ΣΔΙΤ. Χρηματοοικονομικός σύμβουλος του έργου λειτουργίας του μετρό ήταν η ΕΥ Ελλάδος και θα είναι μάλιστα και ένα απο τα έργα που θα παρουσιαστούν στο επικείμενο 5ο ΣΔΙΤ Forum.
H TheMA S.A, η οποία τρέχει καθημερινά τις πιστοποιήσεις και δοκιμαστικές διαδρομές που πραγματοποιούνται πλέον καθημερινά στο Μετρό Θεσσαλονίκης, αποτελεί σύμπραξη της Ιταλικής εταιρείας δημόσιων συγκοινωνιών του Μιλάνου (ΑΤΜ-Azienda Transporti Milanesi) με τη Γαλλική Egi. Με βάση τη σύμβαση της, η λειτουργός του έργου πρέπει να πιστοποιήσει μέσω ανεξάρτητου αξιολογητή την ασφάλεια της διαδικασίας λειτουργίας και συντήρησης και να εκδώσει τις απαραίτητες άδειες για την έναρξη λειτουργίας του μετρό. Επίσης, εγκατέστησε και λειτούργησε πληροφοριακό σύστημα (ΙΤ-ERP) και εκπαίδευσε τους απαιτούμενους για την λειτουργία του έργου εργαζόμενους. Στην περίοδο εμπορικής λειτουργίας, η εταιρεία θα έχει την ευθύνη καθημερινής λειτουργίας και συντήρησης όλου του συστήματος του μετρό Θεσσαλονίκης, καθώς και τη φύλαξή του με προσωπικό της τάξης των 300 ατόμων στη Θεσσαλονίκη.
Επίπεδο ασφαλείας 4 χωρίς ηλεκτροδηγό
Στο ρόλο της ΤheMA S.A για την ασφάλεια των μετακινήσεων, αναφέρθηκε χθες σε ραδιοφωνική του συνέντευξη και ο Υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος, επισημαίνοντας ότι «το μόνο σίγουρο είναι ότι στην περίπτωση του Μετρό Θεσσαλονίκης θα υπάρχει ασφάλεια κάτι που δεν οφείλεται μόνο στις διαδικασίες που ακολουθούνται, αλλά και στο ότι τη λειτουργία του ανέλαβε η Γάλλο Ιταλική κοινοπραξία ΤheMA, η οποία λειτουργεί πανομοιότυπο Μετρό στην Κοπεγχάγη, με το ίδιο τροχαίο υλικό, την ίδια τοπολογία σταθμών, με αντίστοιχα συστήματα, αλλά και το Μετρό του Μιλάνο». Για τη λειτουργία του Μετρό και την κατασκευή του θα υπάρχει πιστοποίηση από την TUV Rheinland, μία από τις κορυφαίες παγκοσμίως εταιρείες πιστοποίησης. Επιπλέον, όπως τόνισε ο κ. Ταχιάος, το Μετρό θα λειτουργεί με επίπεδο ασφαλείας 4, το οποίο σημαίνει ότι δεν υπάρχει ηλεκτροδηγός. Θα υπάρχουν συνοδοί μέσα στα τρένα οι οποίοι θα εξυπηρετούν τους πολίτες σε πρώτη φάση, και θα μπορούν να εκτελέσουν μία χειροκίνητη λειτουργία, εάν χρειαστεί, για παράδειγμα σε περίπτωση διακοπής ρεύματος, προκειμένου να το μετακινήσουν μέχρι τον επόμενο σταθμό. Από το τρένο θα φαίνεται μόνο η σήραγγα, κανένα τηλεχειριστήριο. Το ίδιο σύστημα υπάρχει σε 48 δίκτυα μετρό σε 40 χώρες στον κόσμο, περίπου 1.350 χλμ. τα οποία εξυπηρετούνται με τον ίδιο τρόπο.
Οι πιθανότητες σφάλματος στο λογισμικό (software) – όχι ατυχήματος – είναι 10 –8, άρα ελάχιστες. Πρόκειται για ένα κλειστό δίκτυο 5G, το οποίο έχει αδειοδοτηθεί από την Ελληνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και είναι αυτό που καθοδηγεί τα τρένα. Η επικοινωνία γίνεται μεταξύ των τρένων και του Κέντρου Ελέγχου. Ανά πάσα στιγμή, το κάθε τρένο είναι σε θέση να γνωρίζει το προηγούμενο και το επόμενο και ανάλογα αυτό – προγραμματίζεται και μέσω του Κέντρου Λειτουργίας γίνεται η μετακίνηση τους».

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα με ΣΔΙΤ, η λειτουργία συστήματος Μετρό
Υπενθυμίζεται ότι στην περίπτωση του Μετρό Θεσσαλονίκης ανατέθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα μέσω σύμπραξης (ΣΔΙΤ) σε ιδιώτη, η λειτουργία συστήματος Μετρό. Η σύμβαση αφορά διάστημα 12 ετών και έχει συνολικό προϋπολογισμό 292 εκατ. ευρώ. Ο ανάδοχος θα πληρώνεται από το Δημόσιο με πληρωμές διαθεσιμότητας, ενώ όλα τα έσοδα από το μετρό (εισιτήρια, εμπορική εκμετάλλευση σταθμών) θα καταλήγουν στο Δημόσιο.
Υπηρεσίες χρηματοοικονομικού συμβούλου για το σύνολο του διαγωνισμού μέχρι και την υπογραφή της σύμβασης, παρείχε η ΕΥ Ελλάδος. Ειδικότερα η ΕΥ Eλλάδος ανέλαβε τον σχεδιασμό του αρχικού επενδυτικού σχεδίου, την ένταξη του έργου στην εθνική λίστα εγκεκριμένων έργων ΣΔΙΤ, τη συνδρομή στη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης από χρηματοοικονομική άποψη, την υποστήριξη στις διαδικασίες διαγωνισμού και ανάθεσης, καθώς και την υποστήριξη μέχρι και την υπογραφή της σύμβασης ΣΔΙΤ.
Στην εορταστική μάλιστα τελετή εγκαινίων του Μετρό, στις 30 Νοεμβρίου, δεν έχουν προσκληθεί μόνον υπουργοί Υποδομών από ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και ο Δήμαρχος του Μιλάνου Giuseppe Sala, καθώς τη λειτουργία λειτουργία και συντήρηση του μετρό έχει αναλάβει η γαλλο-ιταλική TheMA S.A. (Thessaloniki Metro Automatic),
Αναφορικά με ελάχιστες εναπομείνασες εργασίες στο πλαίσιο του έργου, τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ολοκληρωθούν οι τελευταίες εργασίες αποκατάστασης της Πλατείας Καπνεργατών, καθώς και του χώρου γύρω από το «Αλκαζάρ», όπου βρίσκονται οι είσοδοι του εμβληματικού σταθμού «Βενιζέλου . Υπενθυμίζεται τέλος, ότι το μήκος της Βασικής Γραμμής του Μετρό Θεσσαλονίκης είναι 9,6 χιλ. με δύο ανεξάρτητες σήραγγες μονής τροχιάς. Διαθέτει 13 σύγχρονους σταθμούς (Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός, Δημοκρατίας, Βενιζέλου, Αγίας Σοφίας, Σιντριβάνι, Πανεπιστήμιο, Παπάφη, Ευκλείδης, Φλέμινγκ, Ανάληψη, 25ης Μαρτίου, Βούλγαρη, Νέα Ελβετία) και Αμαξοστάσιο 50. 000 τ.μ., το οποίο περιλαμβάνει το Κέντρο Ελέγχου Λειτουργίας, επισκευαστική βάση και γραφειακούς χώρους. Η αναμενόμενη ημερήσια επιβατική κίνησητάσεων στους 13 σταθμούς, ανέρχεται σε 254.000 επιβάτες, με μεταφορική ικανότητα 18.000 επιβατών ανά ώρα και ανά κατεύθυνση. Η χρονική απόσταση μεταξύ των συρμών θα είναι ανά 2,5 λεπτά στο αρχικό στάδιο της εμπορικής λειτουργίας και ανά 90 δευτερόλεπτα μετά την παραλαβή των επιπλέον συρμών. Η διάρκεια ταξιδιού, συμπεριλαμβανομένων των σΗ αναμενόμενη ημερήσια επιβατική κίνησητάσεων στους 13 σταθμούς, θα είναι 17 λεπτά. Μετά και την παράδοση της Επέκτασης προς Καλαμαριά, το δεύτερο εξάμηνο του 2025, αναμένεται να εξυπηρετούνται καθημερινά 313.000 επιβάτες, ενώ υπολογίζεται πως θα κυκλοφορούν καθημερινά περίπου 57.000 ΙΧ οχήματα λιγότερα, επιφέροντας αντίστοιχα μείωση των ρύπων CO2 κατά 212 τόνους ημερησίως.
Καινοτομίες του έργου
Το Μετρό Θεσσαλονίκης με το Αυτόματο Σύστημα (χωρίς οδηγό) πορουσιάζει τις παρακάτω Καινοτομίες και χαρακτηριστικά προηγμένης τεχνολογίας:
- 18 πλήρως αυτοματοποιημένοι, κλιματιζόμενοι συρμοί 4 οχημάτων, οι οποίοι θα κινούνται χωρίς οδηγό, αλλά με συνοδό.
- Συστήματα αυτόματων θυρών σε κάθε σταθμό, για την εξασφάλιση μέγιστης ασφάλειας του επιβατικού κοινού κατά την παραμονή του στις αποβάθρες.
- Η κίνηση των τραίνων ελέγχεται με ασύρματη μετάδοση 5 – 10 φορές ανά δευτερόλεπτο, με ακρίβεια θέσης κάθε τραίνου περίπου στο 1 μέτρο.
- Τα δεδομένα της λειτουργίας του κάθε συρμού (θέση, προφίλ ταχύτητας, συναγερμοί, διαγνωστικά, δεδομένα σηματοδότησης, κάμερες- CCTV, κλπ.), μεταδίδονται ασύρματα, μέσω του ίδιου συστήματος μετάδοσης (DCS) και ενιαίας κεραίας.
- Υπάρχουν κάμερες υψηλής ευκρίνειας εσωτερικά και εξωτερικά, καθώς και στο πρόσθιο και οπίσθιο μέρος του συρμού, με δυνατότητα on-line μετάδοσης βίντεο συνεχούς ροής (video-streaming) στο Κέντρο Ελέγχου Λειτουργίας.
- Τα υλικά του τραίνου έχουν επιλεγεί με χαμηλό Φορτίο Πυρκαγιάς, είναι ανακυκλώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον σε ποσοστό μεγαλύτερο του 95%.