17 συν 1 ερωτήσεις και απαντήσεις για τις ΣΔΙΤ στην Ελλάδα

You are currently viewing 17 συν 1 ερωτήσεις και απαντήσεις για τις ΣΔΙΤ στην Ελλάδα

Οι ΣΔΙΤ στην Ελλάδα είναι μια πραγματικότητα εδώ και αρκετά χρόνια. Ο όρος ΣΔΙΤ ακούγεται όλο και συχνότερα το τελευταίο διάστημα, παραμονές του 2022. Πόσοι όμως συμπολίτες μας Έλληνες και Ελληνίδες γνωρίζουν τι σημαίνει στην πραγματικότητα ο κάπως δυσπρόφερτος όρος; Και ακόμα περισσότερο, γιατί να τους αφορά;

Η ομάδα της a energy και του ΣΔΙΤ Forum, μετά από μακροχρόνια ενασχόληση με το αντικείμενο των ΣΔΙΤ, συγκέντρωσε τις κυριότερες από τις ερωτήσεις και απορίες που πιθανόν να έχει ο μέσος πολίτης γύρω από τις ΣΔΙΤ.

Και φυσικά τις απάντησε, ώστε με μια ματιά να μπορεί κανείς να κατανοήσει το θεσμό και τη σημασία του για την κοινωνία, την οικονομία και το περιβάλλον.

1. Τι είναι οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ);

Πρόκειται για ένα γάμο ανάμεσα στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Έχει προκαθορισμένη διάρκεια που αντιστοιχεί τουλάχιστον στην «αργυρή» επέτειο του γάμου, δηλαδή 25 χρόνια και άνω.

Στόχος του είναι, όχι απλώς να υλοποιηθεί ένα συγκεκριμένο έργο, αλλά επιπλέον να παρασχεθούν υπηρεσίες και μετά την ολοκλήρωση, όπως η λειτουργία και η συντήρηση.

Λόγω της μεγάλης διάρκειας και των αναμενόμενων δυσκολιών, η σχέση μεταξύ των δυο μερών επισημοποιείται με λεπτομερειακές και πολύ δεσμευτικές συμβάσεις.

2. Ποιοι είναι οι ρόλοι ανάμεσα στα δυο μέρη;

Το δημόσιο διατηρεί ισχυρό εποπτικό ρόλο καθ’ όλη τη διάρκεια της Σύμπραξης. Διατηρεί επίσης την ιδιοκτησία των παγίων. Ο ιδιωτικός τομέας, συνεισφέρει στην τεχνογνωσία, στην κατασκευαστική ικανότητα, την αποτελεσματικότητα, καθώς επίσης στην χρηματοδότηση.

Πολύ σημαντικός είναι επίσης και ο ρόλος των τραπεζών και ο χαρακτηρισμός τους ως …κουμπάρου σε έναν τέτοιο γάμο είναι επιτυχής!

3. Πώς λειτουργούν στην πράξη οι συμβάσεις ΣΔΙΤ;

Οι συμπράξεις μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε δύο μεγάλες ομάδες: Τις ΣΔΙΤ συμβατικού τύπου (λχ με συμβάσεις παραχώρησης) και τις ΣΔΙΤ θεσμοθετημένου τύπου (λχ με τη δημιουργία μιας κοινοπραξίας). Υποδιαιρούνται δε σε δύο υποομάδες: Σε συμπράξεις για έργα ανταποδοτικού χαρακτήρα και σε συμπράξεις για έργα μη ανταποδοτικού χαρακτήρα.

Στην περίπτωση ανταποδοτικών έργων, ο ιδιώτης αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση, το σχεδιασμό, την κατασκευή, τη συντήρηση αλλά και την εκμετάλλευση. Δίνεται επίσης η δυνατότητα καταβολής σχετικού αντιτίμου απευθείας από τον καταναλωτή/χρήστη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η επιβολή διοδίων στους χρήστες ενός οδικού έργου ΣΔΙΤ.

Στην περίπτωση μη ανταποδοτικών έργων, δηλαδή κοινωνικών υποδομών όπως σχολεία, φοιτητικές εστίες, φυλακές, ο ιδιώτης αποπληρώνεται απευθείας από το δημόσιο φορέα. Η αποπληρωμή γίνεται σε βάθος χρόνου, μετά την έναρξη λειτουργίας, βάσει προκαθορισμένων προδιαγραφών αποτελέσματος.

Πρόκειται για τις λεγόμενες πληρωμές διαθεσιμότητας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση έργων δεν υπάρχει το στοιχείο της εμπορικής εκμετάλλευσης για τους ιδιωτικούς φορείς.

4. Γιατί να προτιμώνται οι ΣΔΙΤ στην Ελλάδα και όχι τα κλασσικά δημόσια έργα;

Τα βασικά πλεονεκτήματα της μεθόδου ΣΔΙΤ είναι τέσσερα: Πρώτο, τα έργα έχουν πολλαπλασιαστικό όφελος λόγω της μόχλευσης ιδιωτικών πόρων. Συμβάλλουν, έτσι, περισσότερο στην τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης.

Δεύτερο πλεονέκτημα είναι ότι η αποπληρωμή των έργων γίνεται σε βάθος χρόνου με εξασφαλισμένο και προκαθορισμένο κόστος υλοποίησης.

Τρίτο πλεονέκτημα είναι ότι τα συγκεκριμένα έργα, όταν ξεκινήσουν να υλοποιούνται, λόγω των πολύ αυστηρών και δεσμευτικών όρων, ολοκληρώνονται πιο γρήγορα σε σχέση με τα κλασικά δημόσια έργα. Επιπλέον, σύμφωνα με τη διεθνή αλλά και την ελληνική εμπειρία, τα έργα ΣΔΙΤ είναι κατεξοχήν ποιοτικά. Αντίστοιχα ποιοτικές και υψηλού επιπέδου θεωρούνται και οι υπηρεσίες συντήρησης – λειτουργίας που παρέχονται προς τους πολίτες που τα χρησιμοποιούν, μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής τους.

Τέταρτο πλεονέκτημα, o Δημοσιονομικός χειρισμός των έργων ΣΔΙΤ. Συγκεκριμένα, το κόστος αυτών δεν προσμετράται στο δημόσιο έλλειμμα και στο δημόσιο χρέος, κατόπιν αξιολόγησης από τη EUROSTAT.

5. Οι ΣΔΙΤ έχουν κατηγορηθεί ως πιο «ακριβά» έργα σε σχέση με τα παραδοσιακά δημόσια έργα. Είναι πράγματι έτσι;

Μια σειρά από παράγοντες κατατάσσουν τα έργα ΣΔΙΤ στην κατηγορία των «δύσκολων» έργων.

  • Απαιτητικές και σύνθετες διαγωνιστικές διαδικασίες.
  • Υψηλές απαιτήσεις από τεχνικής, νομικής και χρηματοοικονομικής πλευράς,
  • Τραπεζικοί όροι για τόσο μακροχρόνια χρηματοδότηση.
  • Η ανάγκη να μειωθεί το ρίσκο του ιδιώτη επενδυτή.

Προκειμένου να προκύψει ένα δίκαιο και ασφαλές συμπέρασμα, για το αν είναι τα ΣΔΙΤ πιο ακριβά σε σχέση με τα δημόσια έργα, χρειάζεται να γίνει η ανάλυση – break down – του κόστους κάθε έργου. Να γίνει η σχετική σύγκριση με αντίστοιχα «παραδοσιακά» δημόσια έργα, να σταθμιστούν και να συγκριθούν επιμέρους χαρακτηριστικά των δύο κατηγοριών.

Στα κριτήρια της σύγκρισης θα πρέπει να περιληφθούν η συνολική διάρκεια της σύμβασης των έργων ΣΔΙΤ (φθάνει και τα 30 χρόνια), ο σύντομος χρόνος κατασκευής, η ποιότητα και οι προσφερόμενες υπηρεσίες, όπως επίσης και το γεγονός ότι τα έργα ΣΔΙΤ αποτελούν ιδανική λύση σε δημοσιονομική στενότητα. Πρόκειται για ένα δύσκολο ερώτημα. Οι χώρες, πάντως που έχουν υλοποιήσει έργα ΣΔΙΤ σε μεγάλη κλίμακα, εκτιμούν, ότι στο τέλος της ημέρας αυτά είναι συνολικά πιο συμφέροντα για το Δημόσιο.

6. Πότε και με ποιο νόμο ξεκίνησαν τα έργα ΣΔΙΤ στην Ελλάδα;

Στην Ελλάδα εφαρμόζονται έργα ΣΔΙΤ από το 2009. Βασικός νόμος που διέπει τις Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα είναι ο νόμος του 2005 (ν. 3389/2005, ΦΕΚ Α’ 232). Ο νόμος αυτός τροποποιήθηκε την επόμενη χρονιά (ν. 3483/2006 – ΦΕΚ Α’ 169). Στη συνέχεια προσαρμόστηκε προς τις αντίστοιχες κοινοτικές οδηγίες με δύο Προεδρικά Διατάγματα (υπ’αριθμ. 59 και 60).

Η διαδρομή πάντως των ΣΔΙΤ από το 2006, οπότε και συστάθηκε η Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ, μέχρι σήμερα ήταν μακριά και επίπονη. Την ώρα που ο θεσμός των Συμπράξεων έκανε τα πρώτα του βήματα, μεσολάβησε η πρωτοφανής υπερδεκαετής κρίση χρέους.

Παρά το γεγονός ότι οι ΣΔΙΤ δεν επιβαρύνουν έλλειμμα και χρέος, η χρηματοδότησή τους μέσα στην κορύφωση της οικονομικής κρίσης ήταν πολύ δύσκολη. Επιπλέον οι διαδικασίες ήταν πρωτόγνωρες. Υπήρξαν, επίσης, αντιδράσεις από την κοινωνία, ιδιαίτερα για τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων όπως και για τα σχολεία.

7. Πώς ξεπεράστηκαν οι δυσκολίες;

Αντιλαμβανόμενες την χρησιμότητα των ΣΔΙΤ για την οικονομική ανάκαμψη, οι εκάστοτε κυβερνήσεις στήριξαν το θεσμό. Καταλυτική ήταν η ενθάρρυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η αμέριστη υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων –ΕΤΕπ, αλλά και των μεγάλων ελληνικών τραπεζών. Σημαντικό ρόλο έπαιξε η Γενική Γραμματεία ΣΔΙΤ που εργάστηκε με πολιτική συνέχεια και σταθερότητα για την ανάπτυξη του θεσμού.

Σημαντική ήταν επίσης η συμβολή των αρχών ανάθεσης των έργων, των επενδυτών – κατασκευαστικών φορέων και μελετητών. Έτσι, παρά τις αντιξοότητες, από το 2009 μέχρι το 2015 υλοποιήθηκαν τα πρώτα 10 έργα ΣΔΙΤ στην Ελλάδα. Ήταν έργα αξίας 545 εκατ. ευρώ, τα οποία με τη συνδρομή του ταμείου Jessica, άνοιξαν το δρόμο. Τα αμέσως επόμενα χρόνια στα υπέρ των έργων ΣΔΙΤ προστέθηκαν και άλλα χαρακτηριστικά: Το άρτιο θεσμικό πλαίσιο, η μεταφορά του κινδύνου στον ιδιωτικό τομέα, η αύξηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος, αλλά και η προσφερόμενη χρηματοδότηση.

8. Πόσα έργα ΣΔΙΤ τρέχουν σήμερα;

Μέχρι τις αρχές του 2021 εγκρίθηκαν 18 νέα έργα ΣΔΙΤ, συνολικής αξίας 2,73 δις. ευρώ. Στο κλείσιμο του 2021 βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη 20 έργα με εκτιμώμενο συνολικό προϋπολογισμό 3,84 δισ ευρώ. Επιπλέον, βρίσκεται σε διαδικασία έγκρισης και ένας ακόμα σημαντικός αριθμός έργων με χρηματοδότηση από κοινοτικούς πόρους ή/και από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στην Ελλάδα είναι αλήθεια ότι έχουμε χρόνια να δούμε τόσο πολλές δημοπρατήσεις έργων ΣΔΙΤ και σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.

9. Που οφείλεται η σημερινή άνοδος των ΣΔΙΤ στην Ελλάδα; Ποιος ο ρόλος του Ταμείου Ανάκαμψης;

Οι ΣΔΙΤ αποτελούν έναν αποτελεσματικό τρόπο κινητοποίησης ιδιωτικών πόρων και αξιοποίησης δημοσίων επενδύσεων. Το γεγονός αυτό τα καθιστά πολύ επίκαιρα σήμερα που συζητείται η χρήση των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης. Το Ταμείο δίνει μεγάλη έμφαση στην κινητοποίηση ιδιωτικών πόρων.

Ο συνολικός στόχος που έχει τεθεί είναι να εξασφαλιστούν επενδύσεις συνολικού ύψους 45-50 δισ. ευρώ μέχρι και την ολοκλήρωση του προγράμματος. Υπολογίζοντας βέβαια και την μόχλευση των πόρων του.

Ειδικά για τις ΣΔΙΤ στην Ελλάδα, ο αντίστοιχος στόχος, σύμφωνα με σχετική δήλωση του αρμόδιου αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, είναι να γίνουν έργα έως 7 δις. ευρώ.

10. Ποιο είναι το στοίχημα για την μετά την πανδημία περίοδο;

Με τα διαθέσιμα σήμερα χρηματοδοτικά εργαλεία για την οικονομική ανάκαμψη από την πανδημία, η χρηματοδότηση δεν είναι πλέον το κρίσιμο στοιχείο. Άλλωστε μια σειρά από σημαντικούς διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς, όπως η ΕΤΕπ, η EBRD, το IFC, στηρίζουν τις ΣΔΙΤ, τόσο από πλευράς χρηματοδότησης όσο και από πλευράς διαδικασιών.

Το πραγματικό στοίχημα έχει μετατοπιστεί στην άμεση εξασφάλιση σειράς από βιώσιμα και ώριμα έργα. Τα έργα αυτά καλούνται να αξιοποιήσουν την προσφερόμενη χρηματοδότηση. Αυτό θα οδηγήσει στο να υπάρξει άμεσα αυξανόμενη ροή έργων. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη κινείται εντατικά προς αυτήν την κατεύθυνση. Όμως η ωρίμανση πολύπλοκων έργων σε σύντομο χρόνο είναι πάντα μια δύσκολη άσκηση.

11. Ποια η χρήση των ΣΔΙΤ στην Ευρώπη και ποια η διεθνής εμπειρία;

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το συνολικό κόστος των έργων ΣΔΙΤ για την Ευρωπαϊκή Αγορά ανήλθε στα 14.3 δις ευρώ κατά το 2018. Κατά το 2019, το αντίστοιχο ποσό ανήλθε στα 9.8 δις.

Οι κυριότεροι τομείς έργων ΣΔΙΤ στην Ευρώπη, είναι οι Μεταφορές, η Εκπαίδευση, η Υγεία και το Περιβάλλον. Η συνολική αξία των συμβάσεων 5ετίας είναι 72,7 δις ευρώ. Το 85% εξ’ αυτών αφορά έργα κοινωνικών υποδομών με πληρωμές διαθεσιμότητας.

Η Αγγλία κατέχει τη μερίδα του λέοντος και την πιο πλούσια εμπειρία στα συγκεκριμένα έργα. Ακολουθεί η Γαλλία και η Γερμανία. Σε διεθνές όμως επίπεδο πρωτοπορεί ο Καναδάς. Εκεί υπάρχουν σημαντικές πολιτικές δεσμεύσεις για τις ΣΔΙΤ σε όλα τα επίπεδα: ομοσπονδιακό, επαρχιακό και δημοτικό. Τα έργα ΣΔΙΤ του Καναδά αντιπροσωπεύουν πάνω από 70 δις. δολάρια κεφαλαιουχικών επενδύσεων!

12.  Πώς αξιολογούνται οι προτάσεις για ένταξη στα έργα ΣΔΙΤ;

Η Γενική Γραμματεία Ιδιωτικών Επενδύσεων & ΣΔΙΤ (υπάγεται στο Υπουργείο Ανάπτυξης & Επενδύσεων) εντοπίζει τα έργα που μπορούν να υλοποιηθούν μέσω ΣΔΙΤ και αξιολογεί τις προτάσεις Δημοσίων Φορέων για ένταξή τους ως έργα ΣΔΙΤ. Στη συνέχεια, υποβάλλει σχετική εισήγηση στην Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ, υποστηρίζει τους Δημόσιους Φορείς στις διαγωνιστικές διαδικασίες και παρακολουθεί τις συμβάσεις. Είναι, επίσης, αρμόδια για τη συνολικότερη προώθηση του θεσμού.

13. Ποιος αποφασίζει όμως ποια έργα ΣΔΙΤ θα γίνουν τελικά;

Η Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ (ΔΕΣΔΙΤ) είναι το αρμόδιο συλλογικό κυβερνητικό όργανο που αποφασίζει για την ένταξη στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και για τη συμμετοχή ή μη του Δημοσίου στη χρηματοδότηση ενός έργου ΣΔΙΤ.

Τα τακτικά μέλη είναι ο Υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων (Πρόεδρος), ο Υπουργός Υποδομών & Μεταφορών, ο Υπουργός Οικονομικών και ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Έκτακτα μέλη αποτελούν ο Υπουργός ή οι Υπουργοί που εποπτεύουν καθέναν από τους Δημόσιους Φορείς, οι οποίοι εξετάζουν την υλοποίηση έργων ΣΔΙΤ στον τομέα ευθύνης τους.

14. Ποια είναι η άποψη των ιδιωτών επενδυτών που ήδη συμμετέχουν σε έργα ΣΔΙΤ στην Ελλάδα;

Σύμφωνα με την εμπειρία που έχουμε αποκομίσει από τις διοργανώσεις του ΣΔΙΤ Forum, oι Έλληνες επενδυτές, έχουν αξιολογήσει την εμπειρία από τα έργα ΣΔΙΤ στην Ελλάδα ως θετική. Παρά τις δυσκολίες είναι μια σημαντική πρωτοβουλία που αξίζει να αξιοποιηθεί περαιτέρω.

Οι ιδιώτες επενδυτές εκτιμούν, επίσης, ότι με την Πολιτεία αρωγό, με το σωστό θεσμικό πλαίσιο που προστατεύει και τον επενδυτή, θα μπουν στις Συμπράξεις και ξένοι επενδυτές.

15. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι θετική απέναντι στις ΣΔΙΤ στην Ελλάδα;

Στους κόλπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης υπάρχουν δυο αντίρροπες απόψεις. Η πρώτη άποψη είναι ότι οι Δήμοι μπορούν να γίνουν εγγυητές για μια ολόκληρη σειρά έργων. Με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, έργα στους τομείς διαχείρισης αποβλήτων, οδοφωτισμού, ενεργειακής αναβάθμισης γηρασμένων κτιρίων και άλλης ακίνητης περιουσίας των Δήμων, σχολικά κτίρια, γυμναστήρια, ιαματικές πηγές και εν γένει ολοκληρωμένες χωρικές επενδύσεις, θα δώσουν μεγάλη ώθηση στα τεχνικά επαγγέλματα και στις κατασκευές και θα οδηγήσουν στην τοπική οικονομική ανάπτυξη.

Η δεύτερη άποψη είναι επιφυλακτική έως και αρνητική για τις ΣΔΙΤ. Σε κάθε περίπτωση, είναι πολλοί οι εκπρόσωποι των τοπικών κοινωνιών που επισημαίνουν ότι η ανάμειξη του ιδιωτικού τομέα σε αναγκαία έργα τοπικής ανάπτυξης είναι χρήσιμη, αρκεί η εποπτεία να ανήκει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Επίκαιρο παράδειγμα προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η προς έγκριση πρόταση μεγάλου έργου ΣΔΙΤ του Δήμου Κοζάνης.

Η στάση των τοπικών φορέων είναι κρίσιμη για την αποδοχή ή όχι των έργων ΣΔΙΤ σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης.

16. Πώς βλέπουν στην Ευρώπη και στον κόσμο τις ελληνικές ΣΔΙΤ;

Η Ελλάδα έχει λάβει για τα έργα ΣΔΙΤ σημαντικές διακρίσεις σε Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο επίπεδο. Παράδειγμα, η 2η θέση που κατέκτησε η χώρα μας στην παγκόσμια κατάταξη της ετήσιας έκθεσης για τις διαφανείς διαδικασίες στις συμβάσεις ΣΔΙΤ. Την έκθεση αυτή καταρτίζει το Global Infrastructure Hub (ο φορέας του G 20 για τις υποδομές), το οποίο και έδωσε το εντυπωσιακό σκορ του 91% στη χώρα μας.

Άλλο παράδειγμα αποτελούν οι βραβεύσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας τις χρονιές 2020 και 2018, όπου η Ελλάδα κατέλαβε τη 2η και την 3η θέση αντίστοιχα, στην κατηγορία «Βέλτιστες Διαγωνιστικές Διαδικασίες σε έργα ΣΔΙΤ».

Το Ευρωπαϊκό Βραβείο Ευρυζωνικότητας, που έλαβε η Ελλάδα για έργο ανάπτυξης των Ευρυζωνικών υποδομών σε αγροτικές περιοχές, το 2017 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το Digital Opportunity Awards, στο παγκόσμιο συνέδριο του Συνδέσμου Πληροφορικής (WITSA), το 2018. Η βράβευση, τέλος, του έργου ΣΔΙΤ για τα 24 σχολεία της Ελλάδας, το οποίο έλαβε τη διάκριση “Συμφωνία της Χρονιάς στον τομέα της εκπαίδευσης” από το περιοδικό World Finance.

17. Ποια είναι τα μειονεκτήματα των ΣΔΙΤ στην Ελλάδα; Τι θα πρέπει να προσεχθεί;

Η επιλογή των κατάλληλων έργων μαζί με την ακριβή και δίκαιη αποτίμηση του κόστους τους σε βάθος χρόνου είναι κλειδιά για την επιτυχία των ΣΔΙΤ. Διεθνώς υπάρχουν έργα που θεωρήθηκαν ως αποτυχημένα επειδή επιβάρυναν υπερβολικά τις αναθέτουσες αρχές.

Στον αντίποδα, άλλα έργα μετέφεραν δυσανάλογους κινδύνους στις ανάδοχες εταιρείες με αποτέλεσμα την οικονομική τους αποδυνάμωση, κάτι που επίσης δεν είναι το ζητούμενο.

Ένα άλλο σημείο, που αν και επιδιώκεται πάντα από τις αρμόδιες αρχές, χρήζει πάντοτε μεγάλης προσοχής και εγρήγορσης, είναι ο ανταγωνισμός στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας. Η συνεχιζόμενη αύξηση του ανταγωνισμού και των διαγωνιζομένων μόνον θετικά αποτελέσματα μπορεί να έχει για το θεσμό.

Ένα επίσης σημαντικό θέμα που έχει προκύψει είναι οι τριβές μεταξύ ωφελουμένων και ΣΔΙΤ. Για παράδειγμα, σε σχολεία που έχουν κατασκευαστεί με ΣΔΙΤ, έχουν επισημανθεί τριβές ανάμεσα στους συλλόγους γονέων και εκπαιδευτικών και στις εταιρείες που τα διαχειρίζονται. Ως βασικές αιτίες αναφέρονται οι προκαθορισμένοι, πλην όμως εξαιρετικά αυστηροί, όροι χρήσης των σχολείων. Αυτό αποδεικνύει την ελάχιστη επαφή των χρηστών με το περιεχόμενο των συμβάσεων συντήρησης, την αμηχανία για την δυνατότητα μετακύλισης δαπανών συντήρησης στους συλλόγους, όπως επίσης και για την τυπολατρική διαδικασία λήψης απόφασης σε θέματα που αφορούν στη συντήρηση του σχολείου.

Προφανώς τέτοια θέματα θα είναι καλό να αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο μιας συνεχούς και ολοκληρωμένης εποπτείας και συνεργασίας της εκάστοτε αναθέτουσας αρχής των έργων με τον ιδιώτη. Σίγουρα η απόκτηση μεγαλύτερης εμπειρίας από την πλευρά των φορέων στην ορθολογικότερη συμβασιοποίηση των πραγματικών αναγκών των ωφελουμένων χρηστών, θα συμβάλει στην μείωση των προβλημάτων.

17+1 Κοιτώντας μπροστά…

Σε λίγα χρόνια, όταν τα σημαντικά έργα που σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη θα έχουν ολοκληρωθεί και θα απολαμβάνονται από την κοινωνία, πολλές από τις σημερινές ανησυχίες θα έχουν ξεπεραστεί.

Όπως όμως και σε έναν μακροχρόνιο γάμο, θα υπάρχει πάντα η ανάγκη της συναίνεσης και κατανόησης. Ανάμεσα στα δυο μέρη – τον Δημόσιο και τον Ιδιωτικό Τομέα – πρέπει να υπάρχει συνέχεια διάλογος και ανατροφοδότηση, ώστε η σύμβαση να μπορεί να παρακολουθεί τη ζωή και τις καθημερινές ανάγκες που προκύπτουν. 25 και 30 χρόνια αρμονικής «συνύπαρξης» είναι άλλωστε – πέραν της επιτυχημένης κατασκευής – ο βασικός στόχος των ΣΔΙΤ.

Επίλογος

Το ΣΔΙΤ Forum και η πρωτοβουλία a energy παρακολουθούν την εξέλιξη των ΣΔΙΤ ανελλιπώς. Η σελίδα αυτή θα επικαιροποιείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Μην διστάσετε να στείλετε ή να καταγράψετε κι εσείς το ερώτημα σας σε σχέση με τα έργα ΣΔΙΤ στην Ελλάδα.