Μία μεγάλη μάχη βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη για τα έργα διαχείρισης νερού με ΣΔΙΤ. Εκ των βασικών πρωταγωνιστών, η ΕΥΔΑΠ. Η οποία μπορεί να μην κατάφερε να διαγωνιστεί στο πρώτο έργο διαχείρισης νερού που προωθήθηκε στη χώρα μας με ΣΔΙΤ, αλλά στο δεύτερο όχι μόνον κατεβαίνει, αλλά από ότι μαθαίνουμε, θα το διεκδικήσει επιθετικά.

Για τους μη γνωρίζοντες το θέμα, στα τέλη Νοεμβρίου 2021, βρίσκονταν ήδη σε στάδιο διαγωνιστικής διαδικασίας τα δύο πρώτα έργα του τομέα που θα πραγματοποιηθούν με ΣΔΙΤ:

Το φράγμα Χαβρία στη Χαλκιδική που έχει περάσει στο δεύτερο στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας και το Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα της Αττικής.

Προκήρυξη του έργου, άρχισε η μάχη για τις ΣΔΙΤ

Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προκήρυξε πρόσφατα την πρώτη φάση του διαγωνισμού του συγκεκριμένου έργου. Αυτό αφορά στη λειτουργία, συντήρηση, επισκευή και αποκατάσταση των παγίων του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος (Ε.Υ.Σ) για την κάλυψη των αναγκών της μείζονος περιοχής πρωτευούσης. Το σύνολο των παρεχόμενων υπηρεσιών αφορά στα πάγια που ανήκουν στην Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ και τα οποία χρησιμοποιούνται για την συλλογή, αποθήκευση και μεταφορά ακατέργαστου νερού από τις πηγές, μέχρι την είσοδο των Μονάδων Επεξεργασίας Νερού.
Ο ενδεικτικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 235 εκατομμύρια ευρώ.

Η αποπληρωμή του εκτιμάται ότι θα γίνει με πληρωμές διαθεσιμότητας. Ο ανάδοχος δεν θα έχει την ιδιοκτησία του υδροδοτικού συστήματος. Θα παρέχει υπηρεσίες συντήρησης και αναβάθμισης του συστήματος και το έργο θα επιστραφεί στο Δημόσιο μετά την παρέλευση 20ετίας, διάστημα διάρκειας της παραχώρησης. Με την υλοποίηση του έργου, μέσω σύναψης στρατηγικής συμμαχίας με ιδιώτη, η Αναθέτουσα Αρχή εκτιμά ότι διασφαλίζεται η αποδοτική, ασφαλής και βελτιστοποιημένη λειτουργία και συντήρηση του Συστήματος.

Τι περιλαμβάνει – Η σημασία του έργου

Το Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα της Αττικής περιλαμβάνει τα φράγματα και τους ταμιευτήρες Ευήνου, Μόρνου, Μαραθώνα, τη λίμνη Υλίκης, τις γεωτρήσεις Πάρνηθας και Βοιωτικού κάμπου, τα υδραγωγεία, τα δίκτυα μεταφοράς μήκους 400 χιλιομέτρων και τα αντλιοστάσια, που αποτελούν την κύρια υποδομή για την υδροδότηση του λεκανοπεδίου της Αθήνας.

Δεν περιλαμβάνει τη λειτουργία και συντήρηση έξι Μικρών Υδροηλεκτρικών Σταθμών, που είναι εγκατεστημένοι στις περιοχές Κίρφης, Ελικώνα, Κλειδίου, Κιθαιρώνα, Μάνδρας και Ευήνου, καθώς και τα Ταχυδιυλιστήρια 5 Ερυθρών – Βιλίων, Δομβραίνας, Κυριακίου, Διστόμου, Ταρσός Καριώτη, Καλαμιώτισσας, Καπαρελλίου – Μελισσοχωρίου, Λεύκτρων, Ελλοπίας – Ξηρονομής, Προδρόμου – Σαράντη.

Τα έργα και οι εγκαταστάσεις που περιλαμβάνονται στο ΕΥΣ της μείζονος περιοχής πρωτευούσης και αποτελούν αντικείμενο του παρόντος έργου ΣΔΙΤ, είναι υφιστάμενες και πλήρως λειτουργικές υποδομές. Μεταφέρουν, εδώ και αρκετές δεκαετίες, σημαντικούς υδάτινους πόρους και αποτελούν ουσιώδες σύστημα μεταφοράς του ύδατος για την εξασφάλιση επαρκούς υδροδότησης του λεκανοπεδίου Αττικής.

Οι στόχοι

Στους στόχους του έργου περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων:

• Η πρόληψη αλλά και γρήγορη αποκατάσταση βλαβών και προβλημάτων που μπορούν να επηρεάσουν τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά του παρεχόμενου ύδατος, ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων παρακολούθησης της καλής λειτουργίας του ΕΥΣ.
• Ο εξορθολογισμός του κόστους και η βέλτιστη οικονομική απόδοση της λειτουργίας του ΕΥΣ.
• Η καλή διαχείριση των υδάτινων πόρων.
• Η κατασκευή έργων για την απρόσκοπτη και καλή λειτουργία του ΕΥΣ.
• Στο πλαίσιο του έργου θα δημιουργηθεί Κέντρο Ελέγχου της λειτουργίας του Συστήματος με χρήση σύγχρονων τεχνολογικών μέσων (π.χ. drones, ηλεκτρονικών πινάκων ελέγχου ροής, βλαβών, διαρροών κ.λπ.), ενώ θα ληφθούν μέτρα ασφαλείας έναντι πιθανών δολιοφθορών, φυσικών φαινομένων κ.λπ.).

Συμμετοχή στο Διαγωνισμό μετά την αλλαγή καταστατικού

Μέχρι και σήμερα τη συντήρηση αυτής της υποδομής έχει η ΕΥΔΑΠ, με βάση προηγούμενη συμφωνία παραχώρησης, που είχε υπογραφεί παλαιότερα με το ελληνικό δημόσιο για το αποκλειστικό δικαίωμα παροχής υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στην Αττική. Η συμφωνία προέβλεπε ότι η ΕΥΔΑΠ είχε το δικαίωμα να προμηθεύεται ακατέργαστο νερό από επιφανειακούς υδατικούς πόρους (Μαραθώνας, Υλίκη, Μόρνος, Εύηνος) που ανήκουν στο δημόσιο. Ως αντάλλαγμα, η ΕΥΔΑΠ είχε αναλάβει το κόστος συντήρησης και λειτουργίας του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος που ανήκει στην ΕΥΔΑΠ Παγίων.

Πλην όμως στη νέα σύμβαση παραχώρησης μεταξύ ΕΥΔΑΠ και ελληνικού δημοσίου, η ΕΥΔΑΠ έμεινε εκτός της διαχείρισης του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος. Γιατί; Το υπουργείο Υποδομών σε συνέχεια μιας μακροχρόνιας διαφωνίας με την εταιρεία, με επίκεντρο το κόστος και την ποιότητα των εργασιών συντήρησης που πραγματοποιεί στο εξωτερικό δίκτυο, προτίμησε τις … ΣΔΙΤ. Από τη δική της πλευρά, η ΕΥΔΑΠ, αρνείται κατηγορηματικά τα επιχειρήματα του Υπουργείου σύμφωνα με τα οποία οι υπηρεσίες της είναι ακριβές.

Η αλλαγή του καταστατικού της εταιρείας, το καλοκαίρι του 2021, της έδωσε τη δυνατότητα να διεκδικήσει διαγωνισμούς που προωθούνται με ΣΔΙΤ. Και φυσικά το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να συμμετάσχει στην διαγωνιστική διαδικασία για το συγκεκριμένο έργο!

Σημαντικό κατασκευαστικό αντικείμενο

Στο πλαίσιο της α΄ φάσης του έργου, ο ανάδοχος θα κληθεί να διασφαλίσει τη βέλτιστη συντήρηση και λειτουργία του δικτύου για 20 έτη, τον εκσυγχρονισμό του, τη δημιουργία κέντρου λειτουργίας με τη χρήση σύγχρονων τεχνολογικών μέσων και να ενισχύσει την ασφάλειά του έναντι πιθανών δολιοφθορών (μεγάλο μέρος των 495 χλμ. μεταφοράς νερού είναι ανοιχτός αγωγός). Στο έργο θα υπάρχει και σημαντικό κατασκευαστικό αντικείμενο, το οποίο όμως θα οριστικοποιηθεί στη β΄ φάση του διαγωνισμού. Σε ότι αφορά την εκτίμηση του κόστους, έγινε από την αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου Υποδομών με τη βοήθεια εξωτερικών τεχνικών συμβούλων.

Χαράλαμπος Σαχίνης: «Είμαστε οι καλύτεροι!»

Οι μνηστήρες του έργου είναι όλοι δυνατοί. Ανάμεσά τους, πέραν της ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ, εγχώριοι κατασκευαστικοί όμιλοι όπως η ΤΕΡΝΑ, η Ελλάκτωρ, η ΑΒΑΞ, η Μυτιληναίος, αλλά και ξένοι όμιλοι που ειδικεύονται στη διαχείριση υδάτων όπως η γαλλική Veolia. Βεβαίως η ΕΥΔΑΠ επιδεικνύει μεγάλη αυτοπεποίθηση: «Πιστεύουμε ότι είμαστε οι καλύτεροι και έχουμε την καλύτερη εμπειρία. Το αντικείμενο του έργου το κάνουμε 20 χρόνια και θέλουμε να το διεκδικήσουμε. Τώρα, έχουμε αυτήν τη δυνατότητα και προσβλέπουμε στη διεκδίκηση και άλλων διαγωνισμών ΣΔΙΤ», έχει δηλώσει δημόσια ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Χαράλαμπος Σαχίνης, επιβεβαιώνοντας ότι η ΕΥΔΑΠ θα ενδιαφερθεί και για άλλους διαγωνισμούς, μέσω ΣΔΙΤ.

Πάντως, η διαγωνιστική διαδικασία του έργου έχει ξεκινήσει εν μέσω σημαντικών αντιδράσεων της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τις ΣΔΙΤ στον τομέα του νερού. Τα αρμόδια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούν ότι οι ΣΔΙΤ θα φέρουν αυξήσεις στα τιμολόγια του νερού και μάλιστα σε μια περίοδο κατά την οποία όλο και περισσότερες πόλεις της δυτικής Ευρώπης επιστρέφουν στο μοντέλο δημόσιας διαχείρισης των υδάτων.

Τέλος και οι εργαζόμενοι στην ΕΥΔΑΠ αντιδρούν στο έργο, φοβούμενοι τις επιπτώσεις του στις θέσεις εργασίας.