Δύσκολη «άσκηση» η ποσότητα απορριμμάτων – σύντομα η πρόσκληση για προσφορές από τον ΦοΔΣΑ ΚΜ

Σε φάση υποβολής προσφορών περνά η ΜΕΑ Δυτικού Τομέα Θεσσαλονικής με ΣΔΙΤ. Πρόκειται για το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έργο στη Βόρειο Ελλάδα και όπως έχει κατ΄ επανάληψη επισημάνει ο Πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Αποβλήτων Κεντρικής Μακεδονίας (αναθέτουσα αρχή του έργου) κ. Μιχάλης Γεράνης, ένας ιδιαίτερα σημαντικός κρίκος για την επιτυχία του περιφερειακού σχεδιασμού της ΚΜ και του στόχου δημιουργίας της «Εγνατίας Διαχείρισης Απορριμμάτων».

Το έργο, δυναμικότητας 300.000 τόνων και προϋπολογισμού 200 εκ ευρώ, θα κατασκευαστεί κοντά στη χωματερή Μαυροράχης και η διάρκεια της σύμβασης ΣΔΙΤ θα είναι 27 χρόνια, από τα οποία τα δύο πρώτα αφορούν στην κατασκευαστική περίοδο.

Η προβλεπόμενη από τη νομοθεσία διαδικασία καθυστέρησε πολύ. Αρχικά, στην φάση της εκδήλωσης ενδιαφέροντος, καθώς ένα από τα σχήματα των διαγωνιζομένων (Motor Οil – Thalis) υπέβαλαν ένσταση κατά του διαγωνισμού με αφορμή τις προβλέψεις για την εμπειρία των υποψηφίων στην σύναψη και εκτέλεση συμβάσεων παραχώρησης και ΣΔΙΤ. Τελικά στον διαγωνισμό λαμβάνει μέρος και αυτό το σχήμα.

Καθυστέρηση, υπήρξε όμως και στην φάση του ανταγωνιστικού διαλόγου για τη διαμόρφωση των βασικών τεχνικών και χρηματοοικονομικών παραμέτρων κάθε έργου που θα περιλαμβάνεται στη σύμβαση. Δεδομένου ότι το έργο είναι και μεγάλο και σύνθετο, τα θέματα που έπρεπε να εξεταστούν ήταν πολλά.

Ανάμεσα σε αυτά, ένα ιδιαίτερα ακανθώδες θέμα ήταν (και παραμένει…) ο καθορισμός της ετήσιας ποσότητας απορριμμάτων, καθώς η σύμβαση είναι μακροχρόνια και όπως έχει επισημάνει και ο ίδιος ο Πρόεδρος του ΦοΔΣΑ ΚΜ σε σχετικό συνέδριο της Α Εnergy και του ΣΔΙΤ Forum δεν θα πρέπει να επιβαρύνονται οι πολίτες σε περίπτωση αστοχίας.

Δύσκολη η ωρίμανση και εν μέσω αντιδράσεων

Χαρακτηριστικό των δυσκολιών που αντιμετωπίστηκαν είναι και το γεγονός ότι η Κοινοπραξία που είχε αναλάβει την ωρίμανση των τεχνικών μελετών για την υλοποίηση της μονάδας, έλαβε παράταση αρκετών μηνών χωρίς υπαιτιότητα του αναδόχου.

Ο σχεδιασμός και τα χαρακτηριστικά της Μονάδας, ο προσδιορισμός των κατευθύνσεων, απαιτήσεων, προδιαγραφών και οι επιδιώξεων της Αναθέτουσας Αρχής, γενικές αρχές σχεδιασμού, προδιαγραφές κατασκευής και αποτελέσματος, μέγιστος χρόνος κατασκευής, έπρεπε όλα να ενσωματωθούν στα Τεύχη Δημοπράτησης της ΒΙΙ Φάσης. Τα τεύχη έπρεπε επιπλέον να είναι συμβατά με τον νέο ΠΕΣΔΑ Κεντρικής Μακεδονίας. Πέρα από τα παραπάνω, έπρεπε να ολοκληρωθεί προηγουμένως και το πρώτο στάδιο ΒΙ (διάλογος), ώστε τα αποτελέσματα του διαλόγου, να συμπεριληφθούν σε Τεύχη Δημοπράτησης. Και ο διάλογος, όπως προαναφέρθηκε αποδείχθηκε μια επίσης δύσκολη άσκηση.

Η διαγωνιστική διαδικασία αντιμετώπισε και τις καθυστερήσεις του ΣτΕ, καθώς ο Δήμος Λαγκαδά και άλλοι φορείς/οργανώσεις προσέφυγαν κατά της έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων και για λόγους που σχετίζονταν, μεταξύ άλλων, και με τη χωροθέτηση της προβλεπόμενης μονάδας, για την επιβάρυνση που θα προκαλέσει στο ιδιαίτερο περιβάλλον κ.α.

Οι διαγωνιζόμενοι και οι…νεοεισερχόμενοι

Τελικά ο διαγωνισμός προχώρησε κανονικά. Σε ότι αφορά τους υποψήφιους που θα κληθούν σύντομα από τον ΦοΔΣΑ ΚΜ να καταθέσουν και τις οικονομικές τους προσφορές, είναι τα παρακάτω πέντε σχήματα:

ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, INTRAKAT, MORE – ΑΒΑΞ – THALIS, ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ – ΤΙΤΑΝ, ΗΛΕΚΤΩΡ – ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ.

Σημειώνεται ότι, από τις συμμετέχουσες εταιρείες στα διάφορα σχήματα, νεοεισερχόμενες στα περιβαλλοντικά έργα ΣΔΙΤ είναι η ΜΟRE (Oμιλος Μotor Oil), η οποία συμπράττει με ΘΑΛΗ και ΑΒΑΞ, καθώς επίσης και η ΤΙΤΑΝ η οποία συμπράττει με την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ.

Μια καλύτερη γνωριμία με το έργο που θα εξυπηρετεί 10 δήμους

Η δυναμικότητα της ΜΕΑ αφορά σε εκτιμώμενη συνολική ετήσια ποσότητα των προς διαχείριση απορριμμάτων 300.800 τόνους (σύμμεικτα απόβλητα, χωριστά συλλεχθέντα βιοαπόβλητα και υπολείμματα επεξεργασίας). Σε κάθε περίπτωση η ετήσια ποσότητα θα προσδιοριστεί περαιτέρω μέσω του ανταγωνιστικού διαλόγου και με τα επικαιροποιημένα τότε στοιχεία.

Οι επιμέρους υποδομές που θα περιλαμβάνονται στις εγκαταστάσεις της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Δυτικού Τομέα ΠΚΜ είναι ενδεικτικά:

(i) Μονάδα Επεξεργασίας σύμμεικτων ΑΣΑ δυναμικότητας 262.700 τ/έτος.

(ii) Μονάδα επεξεργασίας προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων δυναμικότητας 38.100 τ/έτος.

Το έργο προβλέπεται να εξυπηρετεί 10 Δήμους της ΠΕ Θεσσαλονίκης που αποτελούν το 64% των παραγόμενων σύμμεικτων απορριμμάτων της Π.Ε. Θεσσαλονίκης. Αναλυτικά το έργο θα καλύπτει το Δήμο Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Βόλβης, Δέλτα, Θεσσαλονίκης (τμήμα του Δήμου κατά 60%), Κορδελιού – Ευόσμου, Λαγκαδά, Νεάπολης – Συκεών, Παύλου Μελά, Χαλκηδόνος, Ωραιοκάστρου, τους Δήμους των νομών Πιερίας, Ημαθίας, Πέλλας και τον Δήμο Παιονίας από τον νομό Κιλκίς.

Όσον αφορά στα βιοαπόβλητα η Μονάδα θα επεξεργάζεται τα βιοαπόβλητα μετά από διαλογή στην πηγή των Δήμων Δέλτα, Χαλκηδόνας και της ΔΕ Καλλιθέας και του Δήμου Ωραιοκάστρου (2η ΜΕΒΑ Δυτ. Τομέα ΠΕ Θεσσαλονίκης) και των Δήμων Κορδελιού – Ευόσμου, Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Νεάπολης – Συκεών, της ΔΕ Ωραιοκάστρου του Δήμου Ωραιοκάστρου και του 35% του πληθυσμού του Δήμου Θεσσαλονίκης (3η ΜΕΒΑ Δυτ. Τομέα Π.Ε Θεσσαλονίκης).

Οι πληρωμές διαθεσιμότητας θα είναι συνδεδεμένες με την ποσότητα των απορριμμάτων που θα διαχειρίζεται ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης καθώς και με την τήρηση των κριτηρίων διαθεσιμότητας και των προδιαγραφών λειτουργίας.

Τα πιο σημαντικά οφέλη από τη λειτουργία της μονάδας, σύμφωνα με τον ΦοΔΣΑ ΚΜ είναι η δραστική μείωση του όγκου των προς διάθεση αποβλήτων και της επικινδυνότητας των προς διάθεση αποβλήτων, ο περιορισμός και η αποφυγή της πιθανότητα ρύπανσης των υδροφόρων οριζόντων και η εξάλειψη της ανάγκης για διαρκή αναζήτηση εκτάσεων υγειονομικής ταφής που συνεπάγονται και κοινωνικές αντιδράσεις. Υπενθυμίζεται ότι εν αναμονή είναι και η δημοπράτηση της ΜΕΑ Ανατολικού Τομέα, η οποία θα είναι δυναμικότητας περίπου 150.000 τόνων κατ’ έτος και θα εξυπηρετεί το τμήμα του κεντρικού δήμου και τους ανατολικούς δήμους της Θεσσαλονίκης, καθώς επίσης την περιφερειακή ενότητα Χαλκιδικής.

Πληρωμές διαθεσιμότητας και οφέλη του έργου

Οι πληρωμές διαθεσιμότητας θα είναι συνδεδεμένες με την ποσότητα των απορριμμάτων που θα διαχειρίζεται ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης καθώς και με την τήρηση των κριτηρίων διαθεσιμότητας και των προδιαγραφών λειτουργίας.

Τα πιο σημαντικά οφέλη από τη λειτουργία της μονάδας, σύμφωνα με τον ΦοΔΣΑ ΚΜ είναι η δραστική μείωση του όγκου των προς διάθεση αποβλήτων και της επικινδυνότητας των προς διάθεση αποβλήτων, ο περιορισμός και η αποφυγή της πιθανότητα ρύπανσης των υδροφόρων οριζόντων και η εξάλειψη της ανάγκης για διαρκή αναζήτηση εκτάσεων υγειονομικής ταφής που συνεπάγονται και κοινωνικές αντιδράσεις. Υπενθυμίζεται ότι εν αναμονή είναι και η δημοπράτηση της ΜΕΑ Ανατολικού Τομέα, η οποία θα είναι δυναμικότητας περίπου 150.000 τόνων κατ’ έτος και θα εξυπηρετεί το τμήμα του κεντρικού δήμου και τους ανατολικούς δήμους της Θεσσαλονίκης, καθώς επίσης την περιφερειακή ενότητα Χαλκιδικής.