Η ΜΕΑ Ηλείας ή διαφορετικά: Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Π.Ε. Ηλείας, κατασκευάστηκε στη θέση Τριανταφυλλιά, που βρίσκεται εντός των διοικητικών ορίων των Δήμων Αμαλιάδας – Ιάρδανου Ν. Ηλείας και έχει έκταση περίπου 290 στρέμματα.

Η έκταση, αποτελεί τμήμα μεγάλης Χαράδρας και πρόκειται για φυσική κοιλότητα με φρυγανική βλάστηση, το υψόμετρο της οποίας κυμαίνεται από 190-300m. Η θέα προς τη θάλασσα από τα υψηλά σημεία της Χαράδρας είναι εντυπωσιακή.

Ο Δήμαρχος Ήλιδας, Γιάννης Λυμπέρης, χαρακτηρίζει τη μονάδα και από αρχιτεκτονικής άποψης ως αξιοθέατο, που από τη μια θα λειτουργεί ως μια εκπαιδευτική διαδικασία σύγχρονης διαχείρισης των απορριμμάτων σε προηγμένες κοινωνίες και από την άλλη εκπαίδευσης των σχολείων και της νέας γενιάς, για το πώς θα πρέπει και αυτή να σχεδιάζει και να προχωρεί το μέλλον της.

Όταν μετά από δυο δεκαετίες αυτό το έργο θα έχει ολοκληρώσει τη λειτουργία του, τότε θα πρέπει και η σημερινή νέα γενιά από τη δική της πλευρά να κάνει το κάτι παραπάνω.

Η μονάδα διεκδικεί δυο πρωτιές: Είναι η πρώτη ΣΔΙΤ στην οποία θα εφαρμόζεται η μέθοδος της ξηρής αναερόβιας χώνευσης και το πρώτο ολοκληρωμένο σύστημα επεξεργασίας απορριμμάτων στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Η εμπορική λειτουργία της ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2021.

Με δυναμικότητα 80.000 τόνους ετησίως

Στην 25ετή διάρκεια της λειτουργίας της, θα υποδέχεται και θα επεξεργάζεται το σύνολο των παραγόμενων σύμμεικτων Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) του Ν. Ηλείας με δυναμικότητα 80.000 τόνους ετησίως.

Η επεξεργασία θα είναι αφενός μηχανική για την ανάκτηση εμπορεύσιμων ανακυκλώσιμων προϊόντων (όπως χαρτί, χαρτόνι, πλαστικά, γυαλί, σιδηρούχα και μη σιδηρούχα μέταλλα) και αφετέρου βιολογική για την επεξεργασία του βιοαποδομήσιμου κλάσματος και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με την αξιοποίηση του παραγόμενου βιοαερίου. Τέλος, ένα ακόμα προϊόν της επεξεργασίας είναι αυτό του εδαφικού υλικού κόμποστ τύπου Α (Compost Like Output ή CLO).

Η εγκατάσταση, αποτελείται κυρίως από κλειστά βιομηχανικά κτίρια. Υπάρχουν μονάδες ζύγισης και ελέγχου, υποδοχής και μηχανικής επεξεργασίας, βιολογικής επεξεργασίας, ωρίμανσης και ραφιναρίας. Οι κτιριακές υποδομές του έργου λειτουργούν σε συνθήκες αρνητικής πίεσης για την αποτροπή έκλυσης οσμών και σκόνης στην ατμόσφαιρα, αλλά και διασποράς απορριμμάτων στο περιβάλλον.

Από την ανάκτηση στο κομπόστ

Τα εισερχόμενα απορρίμματα οδηγούνται στην μονάδα μηχανικής επεξεργασίας για την ανάκτηση των ανακυκλώσιμων υλικών. Ακολουθεί η μονάδα βιολογικής επεξεργασίας με παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας. Τέλος, η μονάδα ραφιναρίας θα παράγει κομπόστ και υπόλειμμα προς ταφή.

Υπάρχουν όλες οι απαραίτητες προδιαγραφές για να είναι η μονάδα μελλοντικά σε θέση να εξυπηρετήσει και πρόσθετα ειδικά ρεύματα αποβλήτων που θα προκύψουν (π.χ. προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα και την παραγωγή κόμποστ υψηλής ποιότητας) και να αυξήσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με ανάλογες προσθήκες ή αναβαθμίσεις του υφιστάμενου ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού.

Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της ΜΕΑ Ηλείας

Με τις τεχνολογικά καινοτόμες και βιώσιμες λύσεις που έχουν υιοθετηθεί για την αξιοποίηση των αποβλήτων σε όλα τα στάδια επεξεργασίας, μειώνονται σε 39% τα υπολείμματα που καταλήγουν σε υγειονομική ταφή, επιτυγχάνεται η εκτροπή βιοαποδομήσιμων αποβλήτων από τους χώρους υγειονομικής ταφής σε ποσοστό 73%, ενώ ταυτόχρονα παράγονται ανακυκλώσιμα προϊόντα σε ποσοστό 35% επί της εισερχόμενης ποσότητας ανακυκλώσιμων υλικών στη ΜΕΑ.

Επιπλέον, η  παραγωγή πράσινης ενέργειας συμβάλλει στη μείωση του ετήσιου ανθρακικού αποτυπώματος κατά περίπου 2.600 τόνους ισοδύναμης ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα. 

Οι βασικές υποχρεώσεις του ιδιώτη-επενδυτή της ΜΕΑ Ηλείας

Ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης, είναι, η «Διαχειριστική Απορριμμάτων Ηλείας Α.Ε.», με μετόχους τις εταιρείες ΑΒΑΞ Α.Ε. – ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Α.Ε.
Ανάμεσα στις βασικές υποχρεώσεις που ανέλαβε ο ΙΦΣ είναι:
• Η μελέτη, κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση της μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων
• Η χρηματοδότηση του έργου με ίδια και δανειακά κεφάλαια, με τη χρηματοδοτική συμβολή του Δήμου Ήλιδας που είναι η Αναθέτουσα Αρχή . Ο Δήμος , συμμετέχει στο πρόγραμμα χρηματοδότησης, με το 60% του επιλέξιμου κόστους κατασκευής, δηλαδή το ποσό των €16,86 εκατ. σύμφωνα με την Πράξη Ένταξης στο ΕΣΠΑ (2014-2020)
• Η εμπορική εκμετάλλευση των παραγόμενων δευτερογενών προϊόντων (π.χ. ανακυκλώσιμα υλικά, βιοαέριο-ενέργεια, κόμποστ κλπ.)
• Η μεταφορά του υπολείμματος σε ειδικό χώρο (ΧΥΤΥ)

Σημειώνεται, ότι η Αναθέτουσα Αρχή εγγυάται 45 χιλιάδες τόνους ανά έτος, ως ελάχιστη ποσότητα Συμβατικών Αποβλήτων που θα παραδίδει στη ΜΕΑ.

Ο Δήμος Ήλιδας εκτιμά, ότι η νέα μονάδα σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες υποδομές του παρακείμενου ΧΥΤΥ (χωρητικότητα λεκάνης του ΧΥΤΥ 447.100 m3) και τα συνοδευτικά έργα του ΠΕΣΔΑ που επίσης πρέπει να ολοκληρωθούν (Κέντρο Διαλογής – ΚΔΑΥ, νέος ΧΥΤΥ, Πράσινα Σημεία, Οικιακή Κομποστοποίηση κα), επιλύουν οριστικά το πρόβλημα της διαχείρισης απορριμμάτων στην περιοχή.

Επιπλέον, η κατασκευή και λειτουργία της εγκατάστασης δημιούργησε περισσότερες από 50 μόνιμες θέσεις απασχόλησης σε εργατοτεχνικό και επιστημονικό προσωπικό.

Αντί επιλόγου

Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που ο νομός Ηλείας έζησε οριακές καταστάσεις, με τις μεγάλες πόλεις και τουριστικές περιοχές να πνίγονται κυριολεκτικά στα σκουπίδια και εικόνες ντροπής να ανεβαίνουν στο διαδίκτυο από κατοίκους και επισκέπτες της περιοχής.

Δεκάδες χιλιάδες τόνοι απορριμμάτων, παρέμεναν δεματοποιημένοι σε δύο σημεία στον νομό. Η Ηλεία έστελνε όλα της τα απορρίμματα στον ΧΥΤΑ Τριανταφυλλιάς στην Αμαλιάδα, σε χώρο που νοικιάζεται από τη μονή Αγίου Νικολάου Φραγκοπηδήματος.

Προκειμένου αυτά να μη θάβονταν όλα χύδην (κάτι που είναι αντίθετο στους περιβαλλοντικούς όρους του έργου, που χρηματοδοτήθηκε από την Ε.Ε.), λειτουργούσε στο συγκεκριμένο σημείο κινητή μονάδα μηχανικής ανακύκλωσης, μισθωμένη από ιδιώτη (Μεσόγειος Α.Ε.), μέχρι τουλάχιστον να γίνει η νέα μονάδα της Ηλείας.

Στο τέλος της ημέρας, διερωτάται κανείς, γιατί στην Ελλάδα καθυστέρησαν τόσο να γίνουν και δυστυχώς συνεχίζουν ακόμα να καθυστερούν, περιβαλλοντικές υποδομές ζωτικές για την υγεία, αλλά και για τη συνολικότερη ανάπτυξή μας.

Η βασική απάντηση που εμείς μπορούμε να σας δώσουμε, μέσα από συζητήσεις και συμμετοχή σε πολλές σχετικές ενημερωτικές εκδηλώσεις, είναι μια: ΄Έλλειμμα συντονισμού μεταξύ των αρμοδίων αρχών και μιας ενιαίας προσέγγισης σχετικά με το τι, αλλά και το πότε πρέπει να γίνεται οπωσδήποτε…

Α.Σ.