Η ομάδα Λιβανού, οδηγήθηκε στην απόφαση για τις ΣΔΙΤ από την πολύ κακή κατάσταση του συστήματος άρδευσης στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του ΣΔΙΤ Forum, αυτός ήταν τουλάχιστον ο καθοριστικός παράγοντας. Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Σπήλιος Λιβανός και η ομάδα του, διαπιστώνοντας την ανάγκη, όχι απλώς συντήρησης του δικτύου άρδευσης, αλλά και κατασκευής μεγάλου αριθμού νέων αρδευτικών και εγγειοβελτιωτικών έργων, αναζήτησε τις πιο πρόσφορες από οικονομικής πλευράς λύσεις.
Στο Ταμείο Ανάκαμψης, είχαν προϋπολογισθεί για έργα άρδευσης, 200 εκατ. ευρώ. Η ομάδα Λιβανού, θεώρησε ότι τα χρήματα αυτά επαρκούσαν για έναν ελάχιστο αριθμό έργων. Αναζητώντας επιπλέον πόρους μέσα από μόχλευση, κατέληξε στο πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0», που συνδυάζει, τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης με εθνικούς και ιδιωτικούς πόρους. Σε συνεργασία με τα συναρμόδια στελέχη της κυβέρνησης, η ομάδα επεξεργάστηκε το πολυσυζητημένο πρόγραμμα των 21 φραγμάτων και δικτύων με ΣΔΙΤ σε ολόκληρη τη χώρα. Με την ολοκλήρωση τους θα αρδεύονται πλήρως περισσότερα από 1,3 εκατ. στρέμματα.
Όπως έχει επισημάνει δημόσια ο κ. Λιβανός, «το τεράστιο αυτό πρόγραμμα επενδύσεων στις εγγειοβελτιωτικές υποδομές, είναι αντίστοιχης σημασίας για την περιφερειακή ανάπτυξη με αυτό των αεροδρομίων και των εθνικών οδών». Για να προσθέσει, ότι «το αρδευτικό πρόβλημα αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για τον αγροτικό τομέα, καθώς τα αρδευτικά δίκτυα είναι πεπαλαιωμένα, με αποτέλεσμα την ανεπαρκή κάλυψη των αρδευτικών αναγκών, το υψηλό αρδευτικό κόστος, τη σπατάλη νερού και την ποιοτική υποβάθμιση του αρδευτικού νερού».
Από τη δική του πλευρά, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει χαρακτηρίσει τη συμμετοχή των ιδιωτών στα συγκεκριμένα έργα ως καθοριστικής σημασίας. Κι αυτό, γιατί η Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, είναι δοκιμασμένη μέθοδος που λύνει επίσης το πρόβλημα της υποστήριξης, της συντήρησης και της παρακολούθησης των έργων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
Με κανόνες η χρήση του νερού
Ιδιαίτερη έμφαση δίνει η κυβέρνηση και στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα των έργων που πρόκειται να κατασκευαστούν, καθώς το νερό συνιστά έναν πολύτιμο φυσικό πόρο. Το πρόγραμμα «Υδωρ 2.0» επιδιώκει πέντε βασικούς στόχους: την άρδευση ακόμα περισσότερων καλλιεργήσιμων εκτάσεων, την αύξηση της απόδοσης των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας, τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της χώρας –αφού το 90% του βρόχινου ύδατος χάνεται σήμερα στη θάλασσα– και τη μείωση των παράνομων γεωτρήσεων που αποδυναμώνουν τον υδροφόρο ορίζοντα της χώρας.
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης η χρήση του νερού θα γίνεται με κανόνες και όχι με τον τρόπο που γίνεται σήμερα, όπου συνεπείς αγρότες πληρώνουν, ενώ πολλοί άλλοι δεν καταβάλουν τις υποχρεώσεις τους, με αποτέλεσμα να έχουν χρεοκοπήσει αρκετοί Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ). Ενδεικτικά, 36 από τους 407 ΤΟΕΒ χρωστούν 52 εκατ. μόνο προς τη ΔΕΗ.
Σ. Αραχωβίτης και Σ. Φάμελλος: Θα αυξηθεί το κόστος του αρδευτικού νερού
Η επιλογή πάντως της μεθόδου ΣΔΙΤ και μάλιστα σε τόσο μεγάλη έκταση για τα συγκεκριμένα έργα έχει εγείρει σημαντικές αντιδράσεις από την Αξιωματική Αντιπολίτευση. Οι αρμόδιοι τομεάρχες Αγροτικής Ανάπτυξης, Σταύρος Αραχωβίτης, και Περιβάλλοντος-Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, επιμένουν ότι οι ΣΔΙΤ στα αρδευτικά έργα θα επιβαρύνουν τους αγρότες με αυξημένο κόστος άρδευσης, καθώς στην τιμολόγηση της χρήσης θα ενσωματωθούν οι αποσβέσεις και τα κέρδη του ιδιώτη επενδυτή.
Διευκρινίζουν, ότι λίγοι ιδιώτες θα αναλάβουν χωρίς ρίσκο αυτήν την υπηρεσία κοινής ωφέλειας και περιφερειακής ανάπτυξης. Κάνουν επίσης λόγο για ιδιωτικοποίηση της άρδευσης έπειτα από εκείνην της ΔΕΗ.
Διερωτώνται, επίσης: Για ποιο λόγο μία σειρά έργων, όπως λ.χ. το δίκτυο άρδευσης ΤΟΕΒ Ταυρωπού Καρδίτσας, που ήδη είχε ενταχθεί στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, 2014-2020 από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ως δημόσιο έργο με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, θα πρέπει να υλοποιηθεί μέσω ΣΔΙΤ.
Τέλος, θέτουν στην κυβέρνηση δυο ερωτήματα: Πόσο περισσότερο θα κοστίζει πλέον το νερό άρδευσης στους αγρότες της Καρδίτσας; Αλλά και ποια θα είναι τα επόμενα δημόσια έργα άρδευσης που θα απενταχθούν από το ΠΑΑ για να τα χαρίσει ο κ. Μητσοτάκης σε κάποιο ιδιώτη, εφόσον από τα 21 συνολικά έργα που ανακοινώθηκαν, έγιναν γνωστά τελικά μόνο τα οκτώ.
Δείτε εδώ, ποια είναι τα πρώτα 8 έργα του εξαγγελθέντος προγράμματος έργων άρδευσης στην Ελλάδα με ΣΔΙΤ.
